مواد غذایی که باید در دوران بارداری از آنها دوری کنید ( مواد غذایی ممنوعه در بارداری)
در طول دوره بارداری دغدغه اکثر مادران مصرف مواد غذایی مغذی و در نتیجه تکامل رشد جنین و زایمان فرزند سالم و شاداب است. مصرف غذاهای حاوی امگا3 ،فیبر ، کلسیم و کولین (شبه ویتامین B) در بارداری بسیار توصیه می شود و جزء مواد غذایی مفید در بارداری است و بهتر است در راس سبد خرید در این دوران قرار بگیرد. اما شاید کمتر به غذاهای ممنوع بارداری پرداخته شود. اجتناب از مصرف برخی غذاها میتواند سلامتی شما و جنینتان را تضمین کند. آیا می‌دانید از چه موادغذایی باید دوری کنید؟ توصیه‌های اینچنینی هر سال تغییر می‌کنند و خیلی از چیزهایی که خوردن آنها قبلاً برای خانم‌های باردار اشکالی نداشت الان در لیست مواد غذایی ممنوعه برای آنها قرار گرفته است .بعضی از این مواد غذایی شامل لیست زیر هستند:
۱. ماهی حاوی جیوه:
ماهی به علت داشتن پروتئین هایی با ارزش غذایی بالا یکی از مواد غذایی مناسب محسوب میشود اما برخی از انواع ماهی ها به علت دارا بودن سطوح بالای جیوه نباید در بارداری مصرف شود این ماهی ها شامل:کوسه ماهی / اره ماهی / نیزه ماهی/ ماهی های درخشان وهستند. ... این ماده یک نوروتوکسین است و با آسیب مغزی و تاخیر تکاملی در نوزادان ارتباط دارد. شما می‌توانید ماهی هایی از جمله ماهی قزل‌آلا، گربه‌ماهی و کنسرو ماهی تن و... را انتخاب کنید که سطح جیوه کمتری دارند. طبق تحقیقات، شما می‌توانید تا ۸ تا ۱۲ اونس ماهی در هفته بخورید که حدودا دوتا سه وعده غذایی است.
2 .غذاهای دریایی دودی:
غذاهای دریایی دودی ممکن است حاوی باکتری‌های لیستریا باشند. این باکتری باعث بیماری لیستریوز می‌گردند (همراه با علایمی مثل اسهال و استفراغ)که میتواند منجر به بیماری در نوزاد و حتی سقط‌جنین یا مرده‌زایی شود. علاوه بر این، غذاهای دریایی دودی شامل سطوح بالای نمک است که میتواند منجر به افزایش فشار خون و تورم بخش‌های بدن شود بنابراین جزء غذاهای ممنوع بارداری محسوب می شوند.
۳. ماهی هایی که در معرض آلاینده‌های صنعتی قرار داشتند:
ماهی های صید شده از رودخانه‌های محلی، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها حاوی سطوح زیان باری هستند. در معرض قرار گرفتن مادر و جنین با این آلاینده‌ها ممکن است یاعث وزن پایین جنین در زمان تولد، اندازه کوچک سر جنین ، ناتوانی‌های یادگیری، و مشکلات حافظه شود.بهتر است ماهی‌های آب های آزاد را مثل ماهی سالمون را انتخاب کنید.
۴. غذاهای دریایی خام(طبخ نشده)
از خوردن مواد غذایی خام مانند صدف خام گوشت خوب پخته نشده خودداری کنید تا از بیماری های دریایی و مسمویت غذایی مصون بمانید این غذاها حاوی باکتری‌های مضر، ویروس‌ها و سموم هستند که ممکن است باعث ابتلا به بیماری شوند .بنابراین از پخت مناسب و کامل غذاها اطمینان حاصل کنید
۵. تخم‌مرغ خام یا نپخته:
شما نباید تخم‌مرغ خام، نپخته یا آب‌پز به صورتی که کامل پخته نشده بخورید چون ممکن است حاوی باکتری‌های مضر سالمونلا باشند که باعث مسمومیت غذایی می‌شوند. غذاهایی که حاوی تخم‌مرغ خام هستند و باید از آنها اجتناب شود عبارتند ازبرخی از بستنی ها و سس ها
پس غذاهایی که حاوی تخم‌مرغ خام هستند مصرف نکنید و محصولات لبنی پاستوریزه و تخم‌مرغ پخته بخورید و حتما تخم مرغها را دریخچال نگهداری کنید و تخم مرغهای شکسته و یا ترک خورده را دوربیندازید . یادتان نرود خمیر پخته‌نشده کیک و شیرینی را هم مزه نکنید!
۶. گوشت خام و پرندگان:
گوشت خام و گوشت خام پرندگان، چون ممکن است حاوی انگل Toxoplasma و باکتری مضر سالمونلا باشد. سالمونلا خطر مسمومیت غذایی را افزایش می‌دهد. Toxoplasma باعث بروز توکسوپلاسموز میشود که چند هفته پس از مصرف غذا علائم آن بروز می کند. ممکن است این بیماری منجر به سقط یا مرگ جنین شود. بنابراین شما باید گوشت و گوشت پرندگان را خوب پخته شده مصرف کنید
7. محصولات لبنی غیر پاستوریزه:
نوشیدن شیر غیر پاستوریزه و محصولات لبنی محلی در دوران بارداری خطرناک است. این مواد غذایی مممکن حاوی باکتری‌های مضر مثل سالمونلا، لیستریا، E.coli و کریپتوسپوریدیوم باشند که میتواند برای شما و جنینتان خطرناک باشد بنابراین خرید شیر پاستوریزه و محصولات آن توصیه می شود. شیر در روند پاستوریزه کردن در معرض دمای بالایی قرار دارد که باعث از بین بردن میکروب‌های عامل بیماری میشود. اگر شما شیر را از یک فروشنده محلی خریداری می‌کنید، شیر را به خوبی بجوشانید دمای بالا میکروب‌ها را از بین میبرد .
8. میوه و سبزیجات خوب شسته نشده
میوه‌ها و سبزیجات ضد عفونی نشده ممکن است حاوی انگل Toxoplasma باشند که به نوزاد در حال رشد آسیب می‌رساند Toxoplasmosis. خاک را آلوده می‌کند ووقتی در آن میوه‌ها و سبزیجات کشت می‌شوند ممکن است میکروب‌های مضر را نیز در صورتی که سبزیجات به درستی ضد عفونی نشده باشند وارد بدن خود کنید . بنابراین میوه‌ها و سبزیجات را به طور کامل ضدعفونی کنیدو سبزیجات، به ویژه سبزی‌های پربرگ را بپزید .
9. جوانه‌های خام:
جوانه‌های خام از جمله شبدر، یونجه، ماش، تربچه، کلم بروکلی، پیاز و سویا را مصرف نکنید این مواد غذایی مستعد انتقال لیستریا، سالمونلا و باکتری‌های E.coli هستند. همانطور که می‌دانید، listeriosis میتواند منجر به تولد زودرس، سقط‌جنین، مرده‌زایی و عفونت در نوزادان شود. بنابراین جوانه پخته مصرف کنید
10.غذاهایی که باعث آلرژی می‌شوند:
سویا، گندم، شیر گاو، تخم‌مرغ، بادام‌زمینی، آجیل درختی (بادام، گردو، بادمجان و ...)، ماهی و صدف باید تنها در صورتی مصرف شوند که به آنها آلرژی نداشته باشید. با این حال، مطالعات نشان می‌دهند که مصرف این مواد غذایی در دوران بارداری ممکن است شانس ابتلای کودک به آلرژی و آسم را بعدا در زندگی کاهش دهد. اما شما نمی‌توانید در این مورد اطمینان حاصل کنید. بنابراین ، بهتر است از مصرف مواد غذایی حساسیت زا پرهیز کنید و این مواد جزء مواد غذایی ممنوعه در بارداری هستند.
11. سالاد های آماده مصرف:
سالاد های اماده همراه با سس، گوشت آماده و غذاهای دریایی آماده که ممکن است حاوی میکروب باشند را، مصرف نکنید هم چنین این سالادها حاوی سس مایونز است که دارای تخم‌مرغ خام و سس سالاد است که کالری بالایی دارند (نمک و شکر).
تخم‌مرغ، سبزیجات و برگ‌های مورد استفاده در سالادها ممکن است حاوی باکتری‌های لیستریا باشد که میتواند منجر به مسمومیت غذایی شود. خوردن سالاد آلوده میتواند موجب علائم آنفولانزا در مادر و مشکلات شدید سلامتی در نوزادان شود. بنابراین با رعایت اصول ایمنی غذایی، سالاد را در خانه تهیه کنید دقت کنید که میوه‌ها و سبزیجات را تمیز بشویید و گوشت و تخم‌مرغ را به صورت کامل بپزید .
12 .آب‌میوه‌های بسته بندی:
آب‌میوه‌های بسته بندی شده حاوی مواد نگهدارنده هستند که ممکن برای سلامت بارداری مضر باشند به علاوه که از طبیعی بودن آبمیوه اطمینان نداریم . بهتر است آب میوه را خودمان در منزل تهیه نماییم.
13. مصرف بیش از اندازه ی کافئین :
مقدار بالاتر کافئین میتواند شانس شما را برای سقط‌جنین و وزن کم جنین هنگام تولد افزایش دهد. مقدار مجاز مصرف روزانه باید حدودا تا ۲۰۰ میلی‌گرم در روز محدود شود. کافئین در چای، شکلات و قهوه و نوشیدنی های انرژی زا وجود دارد.
برخی مطالعات تحقیقاتی نشان می‌دهند که کافئین با علایم زایمان زودرس و علایم سندرم محرومیت در نوزادان ارتباط دارد بنابراین جزء غذاهای ممنوعه در بارداری به حساب می آید.
14. داروهای گیاهی:
گیاهان دارویی می‌توانند هم مادر و هم جنین آسیب برسانند. گیاهانی از قبیل افدرا، سنبل، بابونه، پونه و .... محرک‌های رحم هستند که در دوران بارداری باید به طور کامل از داروهای گیاهی اجتناب شود.
گیاهان دیگر که برای استفاده غیر ایمن هستند، آلوئه ورا، جنسینگ و گل مغربی هستند.
15. غذاهای کنسرو شده
مواد غذایی درون قوطی، از جمله میوه‌ها، سبزیجات مضر هستند. پوشش قوطی‌های غذا حاوی ماده‌ای سمی است که بر فعالیت جنین تاثیر می‌گذارد و باعث بروز مشکلات باروری، سرطان، بیماری‌های کبدی و بیماری‌های قلبی در زنان باردار میشود.
میوه‌ها و سبزیجات کنسرو شده را قبل از مصرف به طور کامل بشویید. میوه های فصلی را انتخاب کنید تا بتوانید میوه‌های تازه بخورید.
16. غذاهای غنی از شکر:
غذاهای غنی از شکر مانند بعضی دسرها، آب‌نبات، کیک، بستنی، بیسکویت، شکلات و نوشیدنی‌های شیرین را کاهش دهید. آنها عوارض بارداری را تشدید می‌کنند (تهوع، استفراغ، یبوست، سوزش معده)، افزایش وزن، افزایش ریسک ابتلا به دیابت بارداری، افزایش خطر زایمان زودرس، مسمومیت بارداری و افزایش خطر سندروم متابولیک در نوزادان سعی کنید این مواد غذایی را در حد اعتدال مصرف کنید . به خصوص از غذاهای حاوی شیرین کننده های مصنوعی بپرهیزید.
گزینه‌های غذایی سالم‌تر قند مانند گلابی، گریپ‌فروت، خرما و زردآلو را انتخاب کنید چون آنها جایگزین خوبی برای غذاهای هستند که با قند زیاد شیرین شده اند.
17. مواد غذایی غیرقابل اطمینان:
ممکن است هوس غذای شیرین، ترش و تند را داشته باشید این مواد غذایی می‌توانند خطر عفونت‌ها، مشکلات معده و مسمومیت غذایی را افزایش دهند. این محصولات به خاطر مواد غذایی ضعیف و استانداردهای بهداشت آب مضر هستند. مانند برخی از غذاهای خیابانی ، هات‌داگ، آب‌نبات قیچی، ، ذرت مکزیکی، انواع ترشک ها و لواشک ها، لبو، باقلا ،نودل و غیره. اگر این غذاها را دوست دارید، دستور آشپزی این غذاها را به صورت آنلاین پیدا کنید و سعی کنید آنها را در خانه تهیه کنید.
18. غذاهای پرچرب:
از چربی‌های ترانس یا روغن هیدروژنه که در غذاهای آماده وغذاهای فرآوری شده مانند بیسکویت، کلوچه، پیتزا منجمد، غذاهای سرخ‌شده، مارگارین، و.... اجتناب کنید.
هم چنین انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند که چربی‌های ترانس به کمتر از ۱ درصد کل کالری دریافتی شما محدود شود تا از خطر بیماری‌های قلبی، چاقی، افزایش رشد جنین و زایمان زودرس جلوگیری شود. غذاهایی که شامل اسیده‌ای چرب امگا ۳ و ۶ و ۹ هستند، حیاتی هستند چون برای شما و جنین در حال رشد ضروری هستند. این مواد در زیتون، آجیل‌ها، دانه کتان، و ماهی فراوان هستند. به هر حال پرخوری ممنوع
19. اثر ویتامین‌ها:
شما باید دریافت مواد مغذی خاص (مانند اسید فولیک، آهن و کلسیم)را در دوران بارداری افزایش دهید. اما مصرف ویتامین ها نیازمند دقت زیادی است .ویتامین‌های اضافی ، در چربی و کبد بدن شما ذخیره می شوند که منجر به اثرات مضر بر روی مادر و جنین میشود (. به همین ترتیب، مصرف بیش از حد ویتامین‌ها می‌توانند اثرات آزار دهنده خود را بر سیستم گوارشی نشان دهند. ) بنابراین سعی کنید از مواد غذایی به جای مکمل های دارویی جهت تامین نیاز بدن خود ااستفاده کنید و در مصرف مقدار ویتامین ها با ماما و پزشک خود مشورت نمایید.
20. پاپایا :
به دلیل کمبود تجربه، بسیاری از زنان باردار از پاپایای سبز به عنوان عنصری برای تهیه وعده غذایی استفاده می کنند دلیل آن، این است که پاپایای سبز و پاپایای خام و نارس، حاوی آنزیم هایی هستند که می توانند باعث انقباض رحم و در نتیجه سقط جنین شوند بنابراین، در دوران بارداری، برای اطمینان از ایمنی مطلق، زنان باردار قطعا نباید پاپایا، به ویژه پاپایا سبز را مصرف کنند و جزء غذاهای ممنوعه در بارداری است.
21. نوشیدن بیش از حد چای سبز:
اگر شما یک زن باردار یا شیرده هستید، نباید چای سبز بیش از یک بار در روز بنوشید.یک فنجان چای سبز ،حاوی 200 میلی گرم کافئین است اگر بیش از این مقدار مصرف کنید، ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهید.کافئین ،همچنین از طریق شیر مادر تغذیه می شود و همچنین می تواند نوزاد را در طول دوره شیردهی، تحت تاثیر قرار دهد.
22. سویا:
در مصرف سویا و محصولات تهیه شده از سویا احتیاط کنید؛ زیرا حاوی فیتواستروژن هستند که امکان دارد روی جنین عوارضی ایجاد کند. حداکثر یک مرتبه در روز از این محصولات غذایی مصرف کنید و به طور کلی از مصرف مکمل های غذایی حاوی این مواد بپرهیزید.
23. آناناس:
میوه آناناس و آب آن یکی از موادغذایی و نوشیدنی‌هایی است که خطرزایمان زودرس و سقط جنین را به دنبال دارد، حتی برخی پزشکان و متخصصان طب سنتی برای زایمان زودرس آناناس را توصیه می کنند.این میوه خوشمزه حاوی ماده ای به نام برملائین است که موجب نرم شدن دهانه رحم شده و بر اثر تولید یک ماده خاص موجب سقط جنین می شود، از این رو جزء غذاهای ممنوعه در بارداری محسوب می شود.
24.الکل:
مصرف الکل در دوران بارداری خطرات هولناکی به همراه دارد و از رشد جسمی و ذهنی جنین جلوگیری می کند و عامل نارسایی جنین و مشکلات روحی کودک می شود.
25 .بهتر است در مصرف زعفران زرشک جگر آلوورا هلو و .... در بارداری خودداری کنید.